Vhadzulapo vho sinyuswa nga u wiswa ha miri

Tshiṱori: Vha vhupo. Ṱhalutshedzo nga: Khathutshelo Raliphaswa.

U tsireledza vhupo hashu ndi zwa ndeme – zwihulu u ṱhogomela miri. Zworalo vhadzulapo vha Khubvi, hune havha devhula ha ḓorobo ya Ṱhohoyanḓou, vha ḓi wana vha khou kombetshedzea u ṱhogomela miri yavho nga murahu ha u wanala ho wiswa miri nga nḓila i siho mulayoni.

Vhadzulapo na vhafhiri vha kusi uko vho sala vho bilufhala nga murahu hau wiswa ha muri wa mufula we wavha u tsini na bada khulwane, we wavha u mithara ṱhukhu u bva kha muratho wa mulambo wa Mbwedi. Muri uyo une vhari ndi wa kale kha kusi uko, wo sia vhanzhi vha tshi lila nga u wiswa ha muri uyo.

Vhamusanda Vho Thinawanga Randima, vhovha vho sinyuwa zwihulu nga zwiito izwi kha kusi kwavho. Vha tshi sumbedza ramafhungo wa Limpopo Mirror kusi kwavho nga Mugivhela wa ḽa fumi Luhuhi, Vho Randima vhovha vho sinyuwa nga u wana miri miraru ya vhuṱhogwa kha kusi kwavho, muri wa mufula, mutondowa na muumo yo wiswa hu tshi itelwa u wana khuni.

Vho Randima vhari kha miri yoṱhe ye yavha yo tsireledzwa ye ya wiswa, une wa vha vhilaedza zwihulu ndi muri wa mufula sa izwi wovha u wa vhuṱhogwa kha vhadzulapo. “Uya nga vhaaluwa vha kusi uko, muri wa mufula u na minwaha i paḓaha ḓana u hone. Muri uyu wovha u tshi anwa mafula avhudi vhukuma e avha a tshi shumiswa u ṱomba mukumbi. Zwa zwino ndi tshifhinga tsha mukumbi, hone vhathu vhanzhi a vha koni u ṱomba mukumbi sa izwi miri yo salaho ya mafula i miṱuku. Muri uyu wovha u tshi itela vhathu murunzi musi vho lindela zwiendedzi, hone na vhaofisiri vha zwa vhuendi vhovha vha tshi hu shumisa sa vhuimo havho. Ndi zwiito zwi sa ambei zwe muiti wazwo o khakhela vhadzulapo vhoṱhe nga u angaredza, hone ari koni umu litsha o ralo,” vha amba.

Uya nga mulayo wa u tsireledza maḓaka wa 1998 (Act 84 of 1998), miri ya ngwaniwapo na minwe ine yavha ya kale u fana na muri wa mafula, ndi ire kha mutevhe wa miri i tsireledzwaho hone ine aingo fanela u wiswa kana u tshinyadzwa.

Zwa zwino Vhamusanda vho rumela khoro yavho uri vha zwime vhaiito vha zwiito izwi, uri vhaḓe vha vha livhanywe na tshanḓa tsha mulayo wa musanda. “Zwa zwino ri na zwine ra nga tevhedza, hone avho vhane vha kwamea kha zwiito izwi vho no vhidzwa musanda uri vhaḓe vha ri nee phindulo dzine ra ṱoḓa. Hune zwa ḓovha zwo fanela, ri ḓo vhidza vha mandzhendedzi a mulayo uri vha ri thuse kha ulwa na zwiito izwi. Izwi zwoṱhe ri khou itela u vhulunga miri yashu miṱuku yo salaho huu itela murafho u tevhelaho,” vha amba.

Date:19 February 2024

By:

Read: 150