ADVERTISEMENT:

 
 

Mutevhe wa masheleni ane a badelwa kha dzi toll-gate. Tshifanyiso tsho bveledzwa

Nyengedzedzo ya masheleni a toll-gate i khou vhulaha mabindu a dzi thekhisi.

 

Tshiṱori nga: Bernard Chiguvare. Ṱhalutshedzo nga: Khathutshelo Raliphaswa.

U gonya ha mitengo kha dzi toll-gate u bva nga ḽau thoma Ṱhafamuhwe zwo sia vhunzhi ha vhaendedzi vhamimodoro vho kwamea nga nḓila dzisi dzavhuḓi, zwihulu kha vhareili vha zwiendedzi zwa nnyi na nnyi vhane vha fanela u engedzedza mitengo Yau tshimbila. Zwa zwino lwendo lwa uya nau vhuya Musina Na Tswane ndi ine ya swika R666 kha mbadelo dza toll-gate fhedzi, ine yo engedzwa R40 kha mbadelo dza kale.

Mulangi wa vhudavhidzani na thengiso vha dzhendedzi ḽa vhuendi fhano Afrika Tshipembe (SANRAL) Vho Vusi Mona, vhari nyengedzedzo ya mbadelo idzo ndi masiandaitwa a khaedu dzine ikonomi ya shango ḽashu ya khou ṱangana nayo. “Mbadelo dza toll-gate ndi dza ndeme kha u ṱhogomela, u shumisa nau bveledzisa bada khulwane dzine dzavha na dzi toll-gate, dza dovha hafhu dza shuma kha u badela zwikolodo zwa mishumo ya dzi bada. Masheleni ayo a iswa kha vha SANRAL vhane vha vhona uri tshumelo dza themamveledziso dza dzi bada dzi ṱhogomelwa nau itwa nga nḓila dzo fanelaho nau tsireledza vhaendi magondoni,” vha amba.

Vhareili vha zwiendedzi vhari izwi zwoṱhe azwi ambi zwinzhi khavho,  zwihulu vhareili vha zwiendedzi zwa nnyi na nnyi vhane vha tshe na khaedu zwi tshi ḓa khau ḓi unḓa. “Ri nga takalela uri hu engedzwe mbadelo dza zwiendedzi ubva Tshitandani uya Tswane, fhedzi a rongo tendelwa u itwa izwo. Nyengedzedzo dza vhuendi dzi tendelwa u engedzwa arali dzo tendelwa nga vha khoro ya vhuendi ha lushaka Afrika Tshipembe. Muvhuso auri lambedzi nga tshithu, zwine zwa huvhadza ndowetshumo yavhuendedzi ashu,” hu amba muṅwe wa vhareili vha zwiendedzi zwa nnyi na nnyi.

U fhira dzi toll-gate ṱhanu uya Gauteng ndi zwine zwa ḓura masheleni a R276. U bva nga Ḽavhuṱanu, lwendo lwa uya Tswane nau vhuya zwi ḓura masheleni o engedzeaho nga R33 kha masheleni a murahu. Vhanameli vha badela R350 uya fhedzi. Vhanwe vha vhareili vhari zwivha zwi si na a vhuṱanzi uri vha ḓo vhuya na vhanameli u bva Gauteng. Izwi zwi vhuya khauri sa mureili u fanela u dzula woḓi lugisela u xetshelwa nga masheni a swikaho phgesenthe nthihi.

Vho Thomas Ludere, muthusa mudzulatshidulo wa tshiimiswa tsha vhuendi ha kule tsha Makhado (MALTA) vhari ubva nga ṅwaha wa 2020, musi hu tshi thoma u ṱaha ha vhulwadze ha Covid-19, mabindu o ḓou huvhala zwihulu. “Nyengedzedzo idzi dza zwino zwi khou vhulaha mabindu a vhathu vhanzhi,” vha amba.

Dziṅwe dza dzi thekhisi dza MALTA vha sedzana na vhuendi ha ubva Tshitandani uya Bulugwane, zwine zwa amba uri vha fanela u shumisa toll-gate iyi ya Capricorn ine ya ḓura masheleni a fuṱhanu-ṱahe. Zworalo vhanameli vha fanela u badela R90 uya Bulugwane. “Ahuna mbuyelo ine ranga amba uri ri nayo musi zwithu zworali,” vha amba.

 

Date:06 March 2024

By: Bernard Chiguvare

Bernard Chiguvare is a Zimbabwean-born journalist. He writes mainly for the online publication, Groundup.

Read: 140

 

ADVERTISEMENT

 

ADVERTISEMENT:

ADVERTISEMENT:

 

Recent Articles

ADVERTISEMENT

 

Popular Articles